nước mắm có nguồn gốc từ đâu
Từ chỗ chỉ có nguồn thu hơn 800 triệu đồng năm 2021, dự kiến năm nay HTX Mắm cá Mào Gà Đầm Dơi sẽ có nguồn thu khoảng 2 tỷ đồng. Cũng trong năm nay, HTX phấn đấu để các sản phẩm khô cá mào gà, khô lù đù và chả cá mào gà được công nhận đạt OCOP 3 sao.
Vậy nguồn gốc của Nam Ngư là gì thì hãy cùng tìm hiểu. Nguồn gốc của Nam Ngư cùng 50 triệu niềm tin gia đình Việt. Nước mắm Nam Ngư với hương vị đậm đà, hợp với khẩu vị của người Việt và giá thành hợp lý nên cũng nhận được sự lựa chọn nhiều của nhiều người.
Dựa vào các thông tin được cung cấp dưới đây để trả lời các câu từ 109 đến 111 Chỉ dẫn địa lý (CDĐL) là thông tin, dấu hiệu được dùng trên hàng hóa có nguồn gốc địa lý cụ thể và sở hữu chất lượng riêng biệt hoặc danh tiếng bởi địa điểm đó. Quá trình hội nhập sâu rộng của nền kinh tế đã
Một số loại nước mắm chứa vi khuẩn gây hại như clostridium gây đau đầu và tiêu chảy. Dược sĩ Phụng khuyên nên sử dụng nước mắm lên men tự nhiên và không có hóa chất bổ sung. Bảo quản nước mắm nơi mát, khô ráo và có nhiệt độ ổn định, không làm lạnh vì có
Đó là 3 con giáp có đường công danh sự nghiệp thăng hoa, tài lộc dồi dào nhất trong ngày 19/9/2022. Thời thế thay đổi từ giờ đến cuối năm: 3 con giáp trở thành con cưng của Thần Tài, nhận tiền tài đầy tay, phúc lộc dư đầy mình, sau này chỉ việc ăn sung mặc sướng, chẳng lo nặng gánh thiếu thốn
Wat Is De Beste Dating App. Nói tới nước mắm thì ắt hẳn người Việt nào cũng biết, nhưng hỏi nguồn gốc nước mắm ở đâu thì đảm bảo phần lớn mọi người sẽ trả lời sai. Nhiều người cho rằng Việt Nam chính là cái nôi của nước mắm bởi văn hóa sử dụng nước mắm nơi đây, đa phần người khác thì tin nước mắm xuất xứ đâu đó ở vùng Châu Á. Tuy nhiên những nhận định trên đều sai hết cả rồi, muốn biết nước mắm có nguồn gốc ở đâu, mời bạn đọc bài viết dưới đây. 1. Sự ra đời của nước mắm Theo nhiều sử sách, ở thời Đế quốc La Mã từ năm thứ 27 trước CN đã tồn tại một thứ nước mặn dùng làm gia vị được gọi là garum. Tương tự như nước mắm của châu Á hiện tại, loại nước này cũng được chưng cất bằng cách ướp cá với muối rồi ủ cho lên men. Tuy nhiên, tỷ lệ muối dùng làm garum lại ít hơn đáng kể, chỉ có 15% lượng muối so với tỷ lệ 41 hay 31 như ngày nay. Điều này khiến cho garum chứa nhiều dưỡng chất và đậm đà hơn. Có nhiều nguồn tin xác thực điều này. Cụ thể, các nhà khảo cổ đã tìm thấy nhiều tài liệu trong giai đoạn thế kỷ III đến thế kỷ IV đề cập đến “garum”, dấu vết xương cá trong một nhà máy sản xuất “garum” ở Pompeii, một thành bang của La Mã cổ đại, thuộc nước Ý ngày nay. Từ Ý, nước mắm đã lan tỏa đến Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và sang cả Bắc Phi. Một tấm khảm khai quật được từ phần nền một cửa hiệu bán garum ở Pompeii, thành phố bị núi lửa chôn vùi vào năm 79 sau CN, cho thấy nước mắm đã trở nên phổ biến như thế nào vào thời đó Cũng giống như hiện tại, nguyên liệu chưng cất mắm cũng khá đa dạng, dàn trải từ cá ngừ, cá thu, cá trống và cá mòi… Tuy nhiên, garum còn phong phú hơn ở cách chế biến khi nhiều người chỉ sử dụng nội tạng và máu của cá bên cạnh việc chưng cả nguyên con. Thảo dược hoặc lá kinh giới là nguyên liệu được chọn để thêm vào sau khi chưng cất để tăng hương vị và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Ở Việt Nam hiện tại, người ta dùng mật ong hoặc chút thơm dứa để thay vai trò của những thảo dược này. Hình ảnh hũ mắm trang trí trên nền một cửa hàng Garum ở Pompeii Garum được phân tầng về chất lượng cũng như giá thành cho các đối tượng sử dụng khác nhau. Có những loại rất rẻ để ai cũng mua được, thường được dành cho nô lệ, cũng có những chai garum thượng hảo hạng dành cho giới quý tộc có thể lên đến một số tiền tương đương với 500 đô hơn 11 triệu đồng ngày nay. Cứ như thế, garum hay chính là nước mắm cổ đã trở thành một phần quan trọng trong ẩm thực và phổ biến như rượu ở La Mã thời đó. Người ta còn pha nước mắm với rượu, mật ong, dầu ô-liu, giấm hoặc thảo mộc để thành một loại nước chấm hỗn hợp. Dần dần, garum lan tỏa sang nhiều quốc gia khác, tới mỗi vùng lại được thêm thắt và biến đổi một chút để phục vụ cho người dân ở đó và trở thành một phần văn hóa ẩm thực của đất nước bản địa. Một vài biến thể của garum ở các nước phương Tây vẫn tồn tại và được ưa chuộng mãi về sau, đơn cử là Colatura di alici của Ý. 2. Đế chế “Garum” sụp đổ Tuy nhiên, cùng với sự sụp đổ của đế chế La Mã vào thế kỷ V, nước mắm cổ đại cũng dần chìm vào quên lãng. Theo các nhà nghiên cứu, khi nhà nước La Mã suy vong, muối bỗng trở nên đắt đỏ bởi nhà nước sau đó đã đặt mức thuế rất cao cho muối. Điều này làm ngành sản xuất nước mắm lâm vào khó khăn, đình trệ rồi phá sản. Chưa kể, nạn cướp biển tràn lan cũng là một trong những lý do của việc nghề sản xuất mắm ở Tây Phương biến mất. Thiếu sự bảo vệ của nhà nước, các thành phố ven biển bị bọn cướp biển hung hăng phá hoại gần như toàn bộ, ngành chế biến thủy hải sản huy hoàng một thời cũng vì thế mà tiêu vong. Do tính chất nhạy cảm của thời kì biến động này, ngày nay nhiều nhà hàng ở Tây Phương thậm chí còn khuyến cáo đầu bếp của mình không dùng nước mắm cho các món Tây như một việc hiển nhiên. Chính vì thế mà cái tên Garum lừng lẫy một thời của đế chế La Mã ngày càng bị lãng quên và chỉ còn nằm trong phần lịch sử ít được biết đến của nhân loại. May mắn thay, nước mắm vẫn tìm được đường để tiếp tục sứ mệnh phục vụ cho tinh hoa ẩm thực của con người. Nhiều sử sách cho rằng, nhờ vào việc giao dịch và trao đổi hàng hóa với người Trung Hoa trên Con Đường Tơ Lụa từ trước đó, nước mắm đã du nhập vào phương Đông, đầu tiên là tại Trung Hoa, sau đó lan dần đến Hàn Quốc, Nhật Bản, rồi đến khu vực Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam trước khi bị “triệt tiêu” hoàn toàn ở châu Âu. Ở phương Đông, nước mắm có mặt ở Thái Lan với tên gọi “nam-pla”, ở Trung Quốc là “yu lu”, ở Indonesia là “kecap ikan”, ở Phillipines là “patis”…Và người châu Á, tất nhiên, đã rất biết cách tận dụng và duy trì “garum”, để từ đó phát triển thành những gia vị đặc trưng cho mỗi quốc gia. Vậy chắc bạn đã hiểu thật ra những giọt nước mắm đầu tiên bắt nguồn từ đâu rồi nhỉ? Vâng, châu Âu chính là cái nôi của nước mắm. Nhưng có một lẽ tất yếu là, dù có xuất phát từ đâu đi chăng nữa thì nước mắm vẫn là loại gia vị quốc hồn quốc túy của dân tộc Việt, được các thế hệ người Việt nâng niu và tự hào và không thể sống thiếu.
Nói tới nước mắm thì ắt hẳn người Việt nào cũng biết, nhưng hỏi nguồn gốc nước mắm ở đâu thì đảm bảo phần lớn mọi người sẽ trả lời sai. Nhiều người cho rằng Việt Nam chính là cái nôi của nước mắm bởi văn hóa sử dụng nước mắm nơi đây, đa phần người khác thì tin nước mắm xuất xứ đâu đó ở vùng Châu Á. Tuy nhiên những nhận định trên đều sai hết cả rồi, muốn biết nước mắm có nguồn gốc ở đâu, mời bạn đọc bài viết dưới đây. Sự ra đời của nước mắm Theo nhiều sử sách, ở thời Đế quốc La Mã từ năm thứ 27 trước CN đã tồn tại một thứ nước mặn dùng làm gia vị được gọi là garum. Tương tự như nước mắm của châu Á hiện tại, loại nước này cũng được chưng cất bằng cách ướp cá với muối rồi ủ cho lên men. Tuy nhiên, tỷ lệ muối dùng làm garum lại ít hơn đáng kể, chỉ có 15% lượng muối so với tỷ lệ 41 hay 31 như ngày nay. Điều này khiến cho garum chứa nhiều dưỡng chất và đậm đà hơn. Có nhiều nguồn tin xác thực điều này. Cụ thể, các nhà khảo cổ đã tìm thấy nhiều tài liệu trong giai đoạn thế kỷ III đến thế kỷ IV đề cập đến “garum”, dấu vết xương cá trong một nhà máy sản xuất “garum” ở Pompeii, một thành bang của La Mã cổ đại, thuộc nước Ý ngày nay. Từ Ý, nước mắm đã lan tỏa đến Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và sang cả Bắc Phi. Một tấm khảm khai quật được từ phần nền một cửa hiệu bán garum ở Pompeii, thành phố bị núi lửa chôn vùi vào năm 79 sau CN, cho thấy nước mắm đã trở nên phổ biến như thế nào vào thời đó Cũng giống như hiện tại, nguyên liệu chưng cất mắm cũng khá đa dạng, dàn trải từ cá ngừ, cá thu, cá trống và cá mòi… Tuy nhiên, garum còn phong phú hơn ở cách chế biến khi nhiều người chỉ sử dụng nội tạng và máu của cá bên cạnh việc chưng cả nguyên con. Thảo dược hoặc lá kinh giới là nguyên liệu được chọn để thêm vào sau khi chưng cất để tăng hương vị và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Ở Việt Nam hiện tại, người ta dùng mật ong hoặc chút thơm dứa để thay vai trò của những thảo dược này. Hình ảnh hũ mắm trang trí trên nền một cửa hàng Garum ở Pompeii Garum được phân tầng về chất lượng cũng như giá thành cho các đối tượng sử dụng khác nhau. Có những loại rất rẻ để ai cũng mua được, thường được dành cho nô lệ, cũng có những chai garum thượng hảo hạng dành cho giới quý tộc có thể lên đến một số tiền tương đương với 500 đô hơn 11 triệu đồng ngày nay. Cứ như thế, garum hay chính là nước mắm cổ đã trở thành một phần quan trọng trong ẩm thực và phổ biến như rượu ở La Mã thời đó. Người ta còn pha nước mắm với rượu, mật ong, dầu ô-liu, giấm hoặc thảo mộc để thành một loại nước chấm hỗn hợp. Dần dần, garum lan tỏa sang nhiều quốc gia khác, tới mỗi vùng lại được thêm thắt và biến đổi một chút để phục vụ cho người dân ở đó và trở thành một phần văn hóa ẩm thực của đất nước bản địa. Một vài biến thể của garum ở các nước phương Tây vẫn tồn tại và được ưa chuộng mãi về sau, đơn cử là Colatura di alici của Ý. Đế chế “Garum” sụp đổ Tuy nhiên, cùng với sự sụp đổ của đế chế La Mã vào thế kỷ V, nước mắm cổ đại cũng dần chìm vào quên lãng. Theo các nhà nghiên cứu, khi nhà nước La Mã suy vong, muối bỗng trở nên đắt đỏ bởi nhà nước sau đó đã đặt mức thuế rất cao cho muối. Điều này làm ngành sản xuất nước mắm lâm vào khó khăn, đình trệ rồi phá sản. Chưa kể, nạn cướp biển tràn lan cũng là một trong những lý do của việc nghề sản xuất mắm ở Tây Phương biến mất. Thiếu sự bảo vệ của nhà nước, các thành phố ven biển bị bọn cướp biển hung hăng phá hoại gần như toàn bộ, ngành chế biến thủy hải sản huy hoàng một thời cũng vì thế mà tiêu vong. Do tính chất nhạy cảm của thời kì biến động này, ngày nay nhiều nhà hàng ở Tây Phương thậm chí còn khuyến cáo đầu bếp của mình không dùng nước mắm cho các món Tây như một việc hiển nhiên. Chính vì thế mà cái tên Garum lừng lẫy một thời của đế chế La Mã ngày càng bị lãng quên và chỉ còn nằm trong phần lịch sử ít được biết đến của nhân loại. May mắn thay, nước mắm vẫn tìm được đường để tiếp tục sứ mệnh phục vụ cho tinh hoa ẩm thực của con người. Nhiều sử sách cho rằng, nhờ vào việc giao dịch và trao đổi hàng hóa với người Trung Hoa trên Con Đường Tơ Lụa từ trước đó, nước mắm đã du nhập vào phương Đông, đầu tiên là tại Trung Hoa, sau đó lan dần đến Hàn Quốc, Nhật Bản, rồi đến khu vực Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam trước khi bị “triệt tiêu” hoàn toàn ở châu Âu. Ở phương Đông, nước mắm có mặt ở Thái Lan với tên gọi “nam-pla”, ở Trung Quốc là “yu lu”, ở Indonesia là “kecap ikan”, ở Phillipines là “patis”…Và người châu Á, tất nhiên, đã rất biết cách tận dụng và duy trì “garum”, để từ đó phát triển thành những gia vị đặc trưng cho mỗi quốc gia. Vậy chắc bạn đã hiểu thật ra những giọt nước mắm đầu tiên bắt nguồn từ đâu rồi nhỉ? Vâng, châu Âu chính là cái nôi của nước mắm. Nhưng có một lẽ tất yếu là, dù có xuất phát từ đâu đi chăng nữa thì nước mắm vẫn là loại gia vị quốc hồn quốc túy của dân tộc Việt, được các thế hệ người Việt nâng niu và tự hào và không thể sống thiếu.
Với chúng ta những điều biết về nước mắm có lẽ chỉ là trong những lời kể của người lớn, từ tivi, từ sách báo, là việc cá được dân chài kéo lên rồi ủ muối mà thành nước cốt nước mắm, là việc nước mắm được coi là thứ gia vị đặc trưng của dân tộc của đất nước. Ngồi trước mâm cơm thơm ngọt, chấm chan những giọt nước mắm vàng nâu óng ả dậy mùi, bạn cũng chỉ xuýt xoa khen sao nước mắm khiến món ăn thêm đậm đà, thêm hương vị. Nhưng điều bạn chưa biết về nơi sản sinh ra nước mắm, chưa biết đến những người vẫn đang từng ngày gìn giữ giá trị văn hóa, mưu sinh với nghề. Cái tên làng nghề nước mắm đâu phải dễ mà thành, đó là cả một đoạn đường thăng trầm mà chỉ người trong nghề mới thấm thía, mới trân trọng. Còn với những ai chưa được biết đến, hãy cùng ngồi lại, đọc thêm vài lời để hiểu thêm về nước mắm, về làng nghề, cái nôi, về những người đã và đang cố gắng mỗi ngày. Đi Tìm Về Cội Nguồn Của Nước MắmVậy Lấy Đâu Ra Những Thăng Trầm Của Làng Nghề Nước Mắm?Đối Mặt Và Giải Quyết Cho Làng Nghề Nước Mắm Đi Tìm Về Cội Nguồn Của Nước Mắm Nghe có vẻ xa xôi nhưng thực tế thì cũng dễ đến hơn 300 năm kể từ khi người Việt dùng nước mắm làm gia vị trong mỗi bữa cơm của mình. Có phải chăng vì nước mắm chứa đựng một hương vị đậm đà, mặn mà nhưng lại vô cùng hoàn hảo để làm dậy thêm mùi cho những món chiên, xào, nấu, lại càng hợp hơn khi sử dụng để chế biến ra hàng chục hàng trăm loại nước chấm phù hợp cho từng món ăn khác nhau tùy mỗi vùng miền, vì thế nên hầu như trong góc bếp của mỗi gia đình Việt đều có bóng dáng của nước mắm rin nguyên chất. Tuy nhiên sự xuất hiện của nước mắm thường xuyên là vậy nhưng chưa chắc có nhiều người biết được nước mắm bắt nguồn từ đâu, đã từng trải qua những thăng trầm như thế nào trong cả một chiều dài lịch sử của dân tộc. Vì thế mà chúng ta cùng thử ngược về quá khứ, đi tìm nguồn gốc của Nước Mắm Việt Nam thôi nào. Mọi người có biết rằng nước mắm bắt nguồn từ nền văn minh cổ đại châu Âu từ hơn 2000 năm về trước với tên gọi là Garum & Liquamen, chứ không hề bắt nguồn từ khu vực Đông Nam Á không? Nghe có vẻ ngạc nhiên nhưng sự thật là vậy, đến thế kỷ thứ 2 các giao dịch nước mắm bắt đầu phát triển và Pompeii trở thành vựa nước mắm lớn nhất nhì La Mã. Tiếp theo vào khoảng thế kỷ IX cùng với sự phát triển của con đường tơ lụa trên biển mà nước mắm đã cứ thế theo chân các lái buôn Ấn Độ đi vào Chăm Pa. Tiếp nối sự kiện trên thì đến năm 1631, sau khi chúa Nguyễn Phúc Nguyên gả con gái mình là công chúa Nguyễn Phúc Ngọc Khoa cho vua Chăm Pa là Po Romé thì người Việt từ Ngũ Quảng mới bắt đầu học cách làm nước mắm truyền thống lâu đời của người Chăm Pa, nếu bạn còn chưa biết thì chính từ “Ủ chượp” có nguồn gốc từ tiếng Chăm đấy. Dần dần theo thời gian và sự học hỏi mà người dân làng chài xưa Phan Thiết đã cải tiến, nâng cao kĩ thuật sản xuất để đưa nước mắm lên một tầm cao mới, cố gắng phát triển nó trở thành một ngành thương mại vững chắc. Từ đó xuất hiện thêm thùng lều gỗ ủ chượp và sự ra đời của tĩn gốm đựng nước mắm, giúp sản lượng nước mắm ngày một tăng, bảo quản cũng dễ dàng. Vì vậy mà từ đó nước mắm Phan Thiết được biết đến rộng rãi hơn, từ Bắc chí Nam, khắp Nam kỳ lục tỉnh đều có bóng dáng của những ghe bầu chứa đầy những tĩn gốm nước mắm chở khắp sông Cà Ty đi muôn nơi. Xem thêm bài về Hàm Hộ cuối cùng của Việt Nam Vậy Lấy Đâu Ra Những Thăng Trầm Của Làng Nghề Nước Mắm? Tại sao lại không có, hưng thịnh trong quá khứ đâu có nghĩa là hiện tại không trải qua nhiều biến động, với bề dày lịch sự hơn 300 năm hình thành và phát triển nhưng không phải vì thế mà nghề nước mắm truyền thống không có những khó khăn bủa vây. Đầu tiên chính là sự khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm cho các làng nghề nước mắm truyền thống quy mô vừa và nhỏ, nếu bạn không biết thì nhiều năm trở lại đây các thế hệ trẻ đã không còn mặn mà gì với nghề truyền thống, hầu như chẳng ai còn nhớ đến khái niệm về hương vị nước mắm truyền thống là như thế nào. Chính vì vậy mà chỉ có đối tượng khách hàng đã có tuổi mới là người còn nhu cầu tìm đến nước mắm truyền thống vì đã quen thuộc với hương vị mà thôi, nhưng cho đến thời điểm này thì nhóm đối tượng này cũng đã không còn quá nhiều và đang có dấu hiệu giảm đi nhanh chóng. Chính vì lẽ không còn quá nhiều nguồn cầu nên các cơ sở sản xuất phải mua nguyên liệu tươi sống với số lượng ít hơn, dẫn đến việc giá đầu vào bị dội lên đắt đỏ hơn, thời gian chế biến cũng lâu hơn khiến cho giá thành của những chai nước mắm truyền thống lại vô tình bị đẩy lên cao hơn, càng khiến người tiêu dùng không mấy mặn mà hơn nữa. Đây chính là nguyên nhân khiến cho các cơ sở nước mắm truyền thống bị lệ thuộc vào các bên trung gian, dẫn đến giá thành không ổn định, thương hiệu làng nghề cũng vì thế mà mai một dần. Nguyên nhân không dừng lại ở đó, từ sự khó khăn về thiếu hụt nguyên liệu để sản xuất, nghề đi biển thì ngày càng bấp bênh hơn, ngư dân vì bị phụ thuộc nhiều vào thời tiết thành ra cũng chẳng mặn mà theo nghề chài lưới, nguyên liệu khan hiếm ngày càng khan hiếm thêm, cá cơm – nguyên liệu chính làm nước mắm cũng vì thế mà càng khó tìm kiếm, giá cao lại chồng giá cao. Ngoài ra thì một thực trạng đáng buồn nữa mà hiện nay đang xảy ra chính là các cơ sở còn theo nghề truyền thống còn lại rất ít, chủ yếu chỉ đang duy trì theo quy mô hộ gia đình mà thôi. Những hàm hộ lớn mạnh với các nhà thùng nước mắm tĩn lớn một thời làm rạng danh nghề này cũng đã không còn, chủ yếu là do đời con cháu đã trôi dạt sinh sống làm ăn nước ngoài, còn lại thì không thiết tha theo nghề, những cơ sở sản xuất vừa và nhỏ thì lại càng không có thế hệ tiếp nối, những thanh niên thời nay họ đều tìm cho mình con đường riêng, chẳng còn mặn mà gì với nghề làm nước mắm truyền thống này. Ngược lại thì ngành công nghiệp nước mắm công nghiệp càng ngày càng chiếm được thị phần vì độ đa dạng cũng như tiện lợi của nó. Khó khăn chồng chất khó khăn, quy mô thu hẹp, ngày càng biến mất thêm khiến cho nghề làm nước mắm truyền thống thậm chí đang phải đối mặt với nguy cơ mai một và thất truyền chỉ là chuyện sớm muộn nếu không có giải pháp kịp thời. Xem thêm bài công dụng của Tĩn xưa và nay Đối Mặt Và Giải Quyết Cho Làng Nghề Nước Mắm Đứng trước thực trạng về làng nghề nước mắm tĩn truyền thống chắc không ít người sẽ tiếc nuối, nhưng cũng có những người thể hiện chúng bằng hành động để “cứu sống” lấy những gì thuộc về giá trị truyền thống, về những điều đáng để trân trọng và gìn giữ. Chính vì vậy sự ra đời của Bảo tàng Làng Chài Xưa là một nguồn động lực không hề nhỏ giúp cho việc bảo tồn, gìn giữ trọn vẹn hương vị đậm đà, mặn mùi của nước mắm Rin nguyên chất ngày xưa. Bằng việc hồi sinh thương hiệu nước mắm Tĩn 300 năm, đưa giá trị truyền thống có mặt và khẳng định vị thế của mình tại thời điểm hiện tại này. Với rất nhiều hy vọng rằng trong một ngày không xa thì “gu” nước mắm truyền thống xưa kia của người Việt thông qua việc trải nghiệm tại bảo tàng nước mắm Làng Chài Xưa có một không hai tại Việt Nam chắc chắn sẽ không còn là số ít như bây giờ. Có thể bạn quan tâm Nguồn hình sưu tầm
chúng ta vẫn nghĩ rằng nước mắm có nguồn gốc từ Châu Á. Tuy nhiên, khi tìm hiểu về nguồn gốc của nước mắm câu trả lời lại khiến rất nhiều người ngạc nhiên. 1. Lịch sử nguồn gốc nước mắm Việt NamĐể nói lịch sử nước mắm Việt Nam không thể không kể đến giai thoại lịch sử khi đế chế La Mã sụp đổ, Garum cũng dần biến mất ở Italia. Rất may mắn là phương pháp làm Garum đã được các thương nhân La Mã mang đi trao đổi, thông thương với các quốc gia khác thông qua con đường tơ trình của con đường tơ lụa được xuất phát từ cực tây Thành Roma, men theo bờ biển Nam Ấn Độ, vào Thái Bình Dương và đến vương quốc Chămpa. Chămpa chính là một trong những nơi bắt nguồn nguồn gốc nước mắm Việt Nam chứ không phải do Pháp du nhập nước mắm vào Việt Nam.Từ năm 1963, khi Chăm Pa sáp nhập hoàn toàn vào đất nước Đại Việt thì garum dần trở thành gia vị phổ biến trong đời sống mà người dân hay gọi là mắm nước về sau này đổi thành nước mắm. Người Chăm Pa phổ biến nước mắm đầu tiên ở Việt Nam từ vùng đất Phan Thiết ngày nay, sau đó lan truyền ra các tỉnh thành khác trên toàn quốc. Ở mỗi nơi cách làm nước mắm cũng có sự thay đổi tùy vào phương pháp sản xuất khác chung của các sản phẩm nước mắm Việt Nam chuẩn chính là làm theo phương pháp truyền thống như gài nén hoặc đánh đảo, tạo ra loại nước mắm cốt đầu tiên là loại thượng hạng và các loại mắm loại 1, loại 2, mắm nấu... Mỗi một loại nước mắm sẽ có mức giá khác nhau tùy vào nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng. Mắm được làm từ nguyên liệu phổ biến là cá + muối trộn theo tỉ lệ nhất định, sau đó để lên men tự nhiên khi nào mắm nhuyễn, chín đều thì chắt cốt hoặc rút cốt ra đóng chai và sử sử nước mắm Việt Nam so với các quốc gia ở Đông Nam Á là nơi có truyền thống làm mắm lâu đời nhất. Điều này được minh chứng thông qua những tư liệu, bằng chứng lịch sử được thu thập từ các nhà nghiên cứu tìm ra từ những năm 997 người Việt đã biết làm và dùng nước sử nước mắm Việt Nam có ghi rõ nét nhất vào thời Hậu Lê trong cuốn Đại Việt Sử Ký Toàn Thư năm 1697, nước mắm được nhắc đến như một gia vị đặc trưng, quen thuộc được sử dụng hàng ngày. Bên cạnh đó, cũng có một số bằng chứng cho rằng nước mắm đã có từ những năm 997 khi vua Tống Chân Tông thời nhà Tống bãi bỏ sắc lệnh cống nạp nước mắm mà các triều đại Trung Hoa từ trước đó đã áp dụng vào Đại vậy nguồn gốc nước mắm Việt Nam có từ rất lâu đời, đủ cơ sở để chúng ta tin rằng đây được xem là quốc hồn - quốc túy mà người Việt ngày nay vẫn đang gìn giữ, phát triển trở thành gia vị rất đặc trưng phân phối trên toàn thế giới rất đáng để tự đây là một số chia sẻ lịch sử nguồn gốc nước mắm truyền thống bắt nguồn từ đâu, giúp chúng ta giải đáp nhiều thắc mắc khi sử dụng loại gia vị quen thuộc ngay cho Nước Mắm Bé Bầu. Info nếu bạn cần hỗ trợ mua nước mắm ngon sạch2. Lịch sử nguồn gốc nước mắm bắt nguồn từ đâu?Chúng ta đều biết rằng lịch sử nước mắm có từ rất lâu đời, nhưng không rõ nguồn gốc nước mắm bắt nguồn từ đâu. Do Nước Mắm Chắt đã quá quen thuộc với người Việt và các nước ở Châu Á nên chúng ta vẫn nghĩ rằng nước mắm có nguồn gốc từ Châu Á. Tuy nhiên, khi tìm hiểu về nguồn gốc của nước mắm câu trả lời lại khiến rất nhiều người ngạc sử nước mắm trên thế giới có nguồn gốc từ rất lâu đời được tính từ năm thứ 27 trước CN khoảng 2000 năm về trước vào thời kì La Mã. Khi các nhà khoa học tìm ra được những di tích còn xót lại trên con tàu bị đắm có xuất hiện một loại gia vị gần giống với nước mắm ngày nay chúng ta vẫn hay sử dụng và được gọi là Garum. Loại gia vị này được đựng trong những vò gốm cổ có giá trị rất đắt đỏ vào thời bấy vậy, nước mắm lần đầu tiên xuất hiện có nguồn gốc từ La Mã. Về sau các nhà khoa học còn phát hiện thêm một số xưởng sản xuất Garum cổ tại Italia và nơi có quy mô lớn nhất là ở Pompeii. Ngày nay, chúng ta vẫn có thể nhìn thấy các bình gốm đựng Garum khi có cơ hội tham quan trong bảo tàng ở thành phố vào thời bấy giờ được sản xuất theo nhiều phương pháp khác nhau. Nguyên liệu sản xuất Garum gồm có các loại cá phổ biến như cá cơm, cá ngừ, cá thu... sau khi đánh bắt xong sẽ lọc bỏ hết xương, chỉ dùng thịt cá, máu cá, nội tạng cá... hoặc dùng nguyên con cá ướp cùng với muối và có thêm ít thảo dược để mắm dậy mùi. Garum sẽ được muối trong các bình gốm, để phơi dưới nắng giống như phương pháp sản xuất nước mắm truyền thống bây giờ nhiều làng nghề vẫn áp dụng. Khi mắm rục, nhuyễn người làm mắm sẽ thực hiện công đoạn gạn mắm, ép lấy nước mắm nguyên chất và đựng vào hũ chuyên dùng đựng trị của Garum thời bấy giờ sẽ được tính dựa trên nguyên liệu sản xuất, hũ đựng mắm và phân thành từng hạng mắm rất giống như cách chúng ta định giá nước mắm ngày này. Với các loại Garum thượng hạng làm từ cá ngừ, cá thu... sẽ có giá cao nhất và thường dành cho giới quý tộc ăn. Còn các loại Garum làm từ nội tạng cá, vây cá là gia vị dành cho tầng lớp thu nhập thấp. Giá 1 chai Garum vào thời bấy giờ không hề rẻ, nhất là loại thượng hạng tính theo giá trị tiền ngày nay có thể lên đến 500$.Như vậy câu trả lời nguồn gốc nước mắm bắt nguồn từ đâu chính là xuất phát từ thời kì La Mã từ năm thứ 27 trước Công Nguyên với tên gọi thời bấy giờ là Garum.
Có lẽ với rất nhiều người hình ảnh của chai nước mắm truyền thống đã không còn nhớ rõ, hoặc chẳng nhớ những tĩn nước mắm, chai nước mắm nguyên chất như thế nào nữa. Với sự phát triển của thời đại, những thương hiệu nước mắm công nghiệp đã ra đời, cùng với đó là nhiều hương vị mới, thêm những tiện lợi mới để phù hợp với thị trường, với người dùng hơn. Cũng chính vì thế mà nước mắm truyền thống dần dần lui lại về phía sau. Thế nhưng để nói rằng nước mắm truyền thống có sợ bị mai một không, có sợ bị thay thế không, thì câu trả lời là không đâu. Mặc dù nước mắm truyền thống không còn xuất hiện quá nhiều như trước nữa nhưng nó vẫn luôn có một chỗ đứng nhất định, nó vẫn là cần thiết trong những bữa ăn của mỗi gia đình. Vậy bạn có muốn biết thêm những câu chuyện thú vị về nước mắm truyền thống không? Cùng đọc để tìm hiểu thêm nhé. Nước Mắm Truyền Thống – Nguồn Gốc Từ Đâu?Nước Mắm Truyền Thống Du Nhập Như Thế Nào?Nước Mắm Truyền Thống Đến Việt Nam Ra Sao?Như Thế Nào Là Nước Mắm Truyền Thống?Những Thương Hiệu Nước Mắm Truyền Thống Việt Nam1. Nước Mắm Tĩn mắm Khải Hoàn mắm Liên Thành Để tìm hiểu cho ngọn ngành thì thật ngạc nhiên khi nước mắm lại được xuất hiện lần đầu tiên tại đất nước La Mã đấy nhé, thời gian mà người ta phát hiện ra nước mắm có lẽ phải kể đến hơn 2000 năm về trước khi các nhà khoa học đã tìm hiểu và nghiên cứu dựa trên các di tích lịch sử còn lại của đế quốc La Mã và phát hiện ra nước mắm đã có mặt tại đây từ năm thứ 27 trước Công Nguyên, hồi đó người ta còn gọi nước mắm với cái tên Garum, thứ nước gia vị này cũng được đựng trong các vò được làm bằng gốm với những điêu khắc đặc trưng của vùng Địa Trung Hải. Nước Mắm Truyền Thống Và Những Câu Chuyện Chưa Kể Về các làm nước mắm truyền thống cổ xưa này từ thời La Mã người ta cũng có rất nhiều cách để làm, hoặc là họ lấy máu và nội tạng của cá rồi chưng cất lên, hoặc là có thể lấy cả con cá để chưng cất. Trước khi làm nước mắm truyền thống này thì họ sẽ lọc bỏ xương cá rồi có thịt cá và nội tạng cùng ruột của cá vào các bình đựng bằng gốm rồi đổ nước muối vào, sau đó để các nguyên liệu này cho lên men, cách làm này thật ra cũng tương tự với cách làm nước mắm truyền thống lên men của người châu Á, cụ thể là người Việt Nam chúng ta cũng vậy. Sau khi ngâm cá và nước muối đủ thời gian rồi thì người La Mã sẽ tiếp tục đem các bình gốm đi phơi nắng trong nhiều ngày, trong những ngày này họ còn cho vào các bình những loại rau thơm đặc trưng hoặc các loại thảo mộc để làm giảm quá trình vi khuẩn sinh sôi cũng như giảm mùi hôi cho những bình nước mắm truyền thống. Cuối cùng khi cá đã rục và lên men đủ thời gian thì người ta sẽ lọc bỏ bã và chỉ lấy nước cốt để sử dụng như một loại gia vị hoàn hảo cho các món ăn. Nước Mắm Truyền Thống Du Nhập Như Thế Nào? Để biết vì sao Châu Á lại xuất hiện nước mắm truyền thống từ La Mã thì đó là do “con đường tơ lụa”. Khi đế chế của La Mã dẫn sụp đổ thì Garum cũng bắt đầu có nguy cơ biến mất tại Italia, cộng thêm việc cướp biển tràn vào phá bỏ hết tất cả những bình gốm nước mắm và loại bỏ luôn cả những công thức làm nước mắm Garum. Nhưng nếu như vậy thì có lẽ nước mắm truyền thống đã không còn tồn tại nữa rồi, thật may sao khi các thương nhân La Mã đã nhanh tay đem các bình nước mắm này trao đổi khắp nơi bằng con đường tơ lụa. Từ Italia các bình gốm nước mắm đến với Ấn Độ rồi đi qua khắp biển Thái Bình Dương và du nhập vào quốc gia Chăm Pa, cộng thêm với việc các thương gia cũng trao đổi buôn bán với các thương nhân người Trung Quốc cùng đi chung trên con đường tơ lụa, bởi vậy mà nước mắm truyền thống mới có cơ hội để du nhập vào các nước Châu Á, từ Trung Quốc rồi đến Hàn Quốc, Nhật Bản, muộn hơn một chút là các nước ở Đông Nam Á, mọi sự du nhập này đều diễn ra trong vòng khoảng 1000 năm tiếp theo. Nguồn hình Nước mắm Tĩn Nước Mắm Truyền Thống Đến Việt Nam Ra Sao? Có một sự thật là rất nhiều người cho đến bây giờ vẫn nghĩ rằng nước mắm truyền thống của Việt Nam là được người Pháp truyền bá vào bằng thời gian Pháp thuộc trong những năm thế kỷ 20 của thế kỷ trước. Thế nhưng sự thật là nước mắm truyền thống được người Việt Nam học hỏi và phát triển ra từ những người Chăm Pa. Trước khi biết đến nước mắm truyền thống thì người Việt chúng ta cũng đã có rất nhiều loại mắm khô khác nhau, thế nhưng khi thấy người Chăm Pa sau khi sáp nhập vào Đại Việt làm nước mắm này chúng ta đã học hỏi theo. Và không biết vì sao mà chúng ta lại thừa kế được cách làm loại nước mắm thơm ngon nức tiếng, đến mức cả vua chú bên Trung Hoa cũng phải bắt ta cống nạp nước mắm cho họ bằng được. Nếu nói nước mắm truyền thống được nhắc đến chính thức từ lúc nào trong sử sách thì có lẽ nước mắm được tìm thấy trong các văn kiện đời hậu Lê, sâu xa hơn là trong Đại Việt Sử Ký trong bản in năm 1697 đã có nhắc đến nước mắm. Thế nhưng trong các cuốn sách đời vua Tống Chân Tông của nhà Tống lại có ghi chép năm 997 về việc bãi bỏ lệnh cống nạp nước mắm với Đại Việt. Nếu đúng như sách ghi như vậy thì nước mắm truyền thống của nước ta đã ra đời rất sớm, từ trước năm 997. Như Thế Nào Là Nước Mắm Truyền Thống? Sau khi được biết thêm nhiều kiến thức thú vị về nước mắm truyền thống, bạn có biết như thế nào là nước mắm truyền thống không? Thật ra câu trả lời rất đơn giản và rất dễ để bạn có thể so sánh với các loại nước mắm công nghiệp hiện nay. Nước mắm truyền thống nói một cách chính xác là loại nước mắm được làm ra chỉ với duy nhất hai thành phần là Cá và Muối, không sử dụng bất kỳ nguyên liệu hay thành phần nào khác trong quá trình ủ chượp, lên men đến khi ra thành phẩm. Còn nếu như nước mắm trong thành phần có thêm những chất khác thì chính là loại nước mắm công nghiệp đã được pha chế để giữ được hạn sử dụng lâu hoặc điều chỉnh vị cho phù hợp với nhiều cách pha chế khác nhau. Với nước mắm truyền thống của Việt Nam cho đến tận bây giờ vẫn giữ nguyên được công thức từ vài trăm năm trước để làm ra nước mắm nguyên chất. Đó chính là dùng phương pháp có tên Ủ chượp, nguyên liệu chủ yếu sẽ là cá cơm đạt chất lượng và phải qua quá trình kiểm duyệt kĩ lưỡng cùng với muối tinh khiết, sau đó sẽ ủ chung hai nguyên liệu này trong các thùng bằng gỗ để lên men trong vòng 12 tháng hoặc hơn. Khi nguyên liệu trong thùng chượp đủ chín sẽ chảy ra nước mắm tĩn đạt chuẩn chất lượng, đủ độ đạm sánh và có vị mặn đặc trưng nhưng hậu ngọt đọng lại. Những Thương Hiệu Nước Mắm Truyền Thống Việt Nam Sau lịch sử hình thành và phát triển lên đến gần 300 năm chiều dài của nước mắm truyền thống thì cho đến tận ngày nay vẫn còn rất nhiều nơi giữ được nghề, vẫn sử dụng các công thức truyền thống để tạo nên nước mắm thơm ngon. Và phải kể đến nhiều thương hiệu nước mắm truyền thống có tiếng tại Việt Nam như 1. Nước Mắm Tĩn Đây là một thương hiệu cho đến nay rất biết trân trọng và giữ gìn bản sắc cũng như cội nguồn của nước mắm truyền thống, không những sản xuất nên những loại nước mắm ngon mà còn cho ra dòng nước mắm tĩn được đựng trong bình gốm tĩn giống như những năm tháng thịnh vượng nhất của nước mắm, các ghe thuyền đầy ắp những tĩn nước mắm bằng gốm vượt sông vượt đường đi khắp lục tỉnh nam kỳ. Thương hiệu nước mắm Tĩn cũng là thương hiệu xuất phát từ làng chài Phan Thiết, nơi có ông tổ nghề Trần Gia Hòa – người đã được vua Nguyễn công nhận và ban cho chức quan bát phẩm vì đã có công khai sinh ra nghề nước mắm tại Việt Nam, ngoài ra tại Phan Thiết bạn cũng có thể tới Bảo tàng nước mắm Làng Chài Xưa để hiểu rõ hơn về lịch sử nước mắm truyền thống cũng như được trực tiếp tham gia, nếm thử vào các quá trình làm nước mắm. mắm Khải Hoàn Đây cũng là một thương hiệu nước mắm truyền thống lâu đời được khai sinh ra từ đảo Phú Quốc, thương hiệu này cũng đã có thâm niên trên 40 năm trong nghề sản xuất nước mắm rồi. Nước mắm Khải Hoàn được bà Trần Thị Ba đứng lên gây dựng cho dòng họ, ngoài việc sử dụng công thức phổ biến bà cũng có nhiều công thức gia truyền bí mật để tạo nên thương hiệu nước mắm vừa có chất lượng tốt mà lại có thêm hương vị cực kỳ đặc trưng. Cho đến bây giờ thương hiệu nước mắm Khải Hoàn đã có hơn 06 loại nước mắm với các độ đạm khác nhau để phù hợp hơn với người tiêu dùng cũng như mục đích tặng quà hay sử dụng. mắm Liên Thành Nếu hỏi thương hiệu nước mắm truyền thống nào của Việt Nam là lâu đời nhất còn tồn tại cho đến tận bây giờ thì câu trả lời chắc chắn sẽ là thương hiệu nước mắm Liên Thành rồi, đây cũng chính là nhận định của nhà sử học Dương Trung Quốc dành cho thương hiệu nước mắm này với trên 100 năm tuổi. Mặc dù đã qua rất nhiều thời gian thế nhưng chất lượng nước mắm của Liên Thành vẫn không hề có sự giảm sút mà ngày càng thay đổi để phù hợp hơn với thị yếu người dùng. Hiện tại thì thương hiệu này có đến 04 loại nước mắm chính với từng dòng riêng sở hữu chất lượng khác nhau để phù hợp với từng dòng khách sử dụng cũng như giá tiền. mắm Cát Hải Đây là thương hiệu được sản xuất tại huyện đảo Cát Hải của thành phố Hải Phòng, thương hiệu này cũng đã có tuổi đời trên 60 năm tuổi rồi, và có lẽ thương hiệu nước mắm truyền thống này nổi tiếng hơn ở ngoài mạn Bắc. Với đặc điểm trời phú cho ngư trường lớn tại Cát Hải, Bạch Long Vỹ mà nơi đây có được lượng cá cơm dồi dào để sử dụng làm nước mắm, cũng chính vì thế mà nước mắm của thương hiệu này cũng có được vị rất đặc trưng không nơi nào có được. Vậy là chúng ta đã vừa tìm hiểu thêm thật nhiều thông tin về nước mắm truyền thống của thế giới cũng như nước mắm được ra đời, hình thành ở Việt Nam như thế nào. Hy vọng qua bài viết này các bạn sẽ hiểu thêm về nước mắm truyền thống cũng như trân trọng và yêu thêm về thứ gia vị đặc biệt đặc trưng này nhé.
nước mắm có nguồn gốc từ đâu